Skip to content
Menu

Od zabójstwa holenderskiego dziennikarza
po przedwyborczy deepfake w Słowacji

Rise Project (Rumunia)
Frontstory.pl (Polska)
Investigace.cz (Czechy)
Átlátszó (Węgry)
Context.ro (Rumunia)
Bird.bg (Bułgaria)
ICJK (Słowacja)

Ilustracja: OCCRP

2 stycznia 2024

W Słowacji w kampanii przed wyborami parlamentarnymi wykorzystano deepfake do manipulacji głosowaniem. Polacy w Holandii zorganizowali zabójstwo dziennikarza, który zajmował się tematem handlu narkotykami. Ambasada Węgier w Waszyngtonie opłaciła byłego doradcę kampanii Trumpa i lobbystę, by bronił węgierskiego rządu w mediach społecznościowych.

W Holandii handlarze narkotyków zatrudniają hakerów do namierzania dostaw kokainy przechwytywanych w europejskich portach. Na Malcie śmierć w bójce doprowadziła do ujawnienia zorganizowanej grupy przestępczej z Rumunii; w Bułgarii konsultanci ułatwiają sąsiadom z Rumunii unikanie płacenia podatków o wartości setek milionów euro.

The Organised Crime and Corruption Watch to wspólny projekt siedmiu redakcji śledczych należących do OCCRP (The Organised Crime and Corruption Reporting Project). W każdej edycji zespół bada temat przestępczości zorganizowanej lub korupcji i przedstawia najistotniejsze fakty. 

Są to wspólne publikacje dziennikarzy z Investigace.cz (Czechy), Bird.bg (Bułgaria), Frontstory.pl (Polska), Rise Project (Rumunia) Centrum Śledcze im. Jána Kuciaka (Słowacja), Átlátszó (Węgry), Context Investigative Reporting Project (Rumunia).

Zespoły z każdej redakcji współpracują przy każdym wydaniu tego raportu, aby zaprezentować najważniejsze historie dotyczące przestępczości zorganizowanej i korupcji w naszym regionie. 

Tekst jest tłumaczeniem raportu, który ukazał się w wersji angielskiej na vsquare.com.

Historie warte uwagi.
Zapisz się na nasz Newsletter
żeby żadnej nie przegapić

Słowackie wybory celem prokremlowskiego deepfake’a

Kampania przed słowackimi wyborami parlamentarnymi w 2023 r. przejdzie do historii. Prawdopodobnie po raz pierwszy w przedwyborczej walce użyto deepfake, czyli generowane komputerowo audio i wideo. 

Dwa dni przed głosowaniem w sieciach społecznościowych i za pośrednictwem łańcuszków na komunikatorach krążyły nagrania, które rzekomo miały przedstawiać dziennikarkę gazety „Denník N” Monikę Tódovą i przewodniczącego proeuropejskiej partii Postępowa Słowacja, Michala Šimečkę. Był tylko jeden problem: „nagrana” rozmowa nigdy się nie odbyła. Mimo to odsłuchały ją dziesiątki tysięcy ludzi.

Niektórzy politycy szeroko udostępniali nagranie deepfake, w tym były sędzia Sądu Najwyższego i były minister Štefan Harabin oraz były poseł Peter Marček. Światopoglądy obu polityków są powszechnie uznawane za prokremlowskie. 

Czy oszustwo deepfake mogło być częścią szerszego planu? To pytanie zadają dziennikarze w dochodzeniu, które można przeczytać w języku angielskim tutaj lub w języku słowackim tutaj.

Polscy handlarze narkotyków na usługach holenderskich karteli 

Śledztwo Frontstory.pl ujawnia, jak Polacy znaleźli się w centrum holenderskiego podziemia i zorganzowali zabójstwo dziennikarza, który był świadkiem w procesie mafii w Holandii.

Holenderskie wojny narkotykowe są częścią większej całości. Tak samo polskie porty: jeden ze szlaków przerzutowych przebiega przez Polskę i stał się jednym z najważniejszych od czasu wybuchu wojny w Ukrainie. Śledztwo, które było częścią międzynarodowego projektu NarcoFiles, opisuje również, w jaki sposób polskie laboratoria mieszają kokainę, zanim narkotyk trafi na rynek. 

– Polska zawsze była rodzajem „hubu” w przemycie narkotyków – powiedział urzędnik z Wydziału Zwalczania Przestępczości Morskiej Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego, dodając, że „ostatnio ta rola jeszcze się wzmocniła przez to, co dzieje się za wschodnią granicą”. 

Przeczytaj oryginalny artykuł w języku polskim na Frontstory.pl lub angielską wersję na VSquare.org. 

Baza danych Departamentu Sprawiedliwości USA ujawnia próby lobbingu podejmowane przez rząd Orbána 

„Zły George Soros żąda od Bidena i UE zniszczenia Węgier i Polski. Musimy się temu przeciwstawić” – czytamy w poście lobbysty Davida Reaboi z Waszyngtonu na koncie X (dawny Twitter). 

Dokumenty pokazują, że węgierskie ministerstwo spraw zagranicznych zapłaciło Reaboi 35 tys. dol. za różne usługi lobbingowe, w tym za obronę rządu Viktora Orbana w mediach społecznościowych. 

Reaboi, który wcześniej zaangażowany w kampanię Donalda Trumpa, próbował zapraszać węgierskich polityków do amerykańskich talk show, ale rzadko mu się to udawało. Według doniesień medialnych, administracja Bidena jest coraz bardziej zaniepokojona lobbingiem rządu Orbana w Waszyngtonie, który postrzega jako ingerencję w politykę wewnętrzną w USA. Pełną historię można przeczytać (po angielsku) tutaj

Śmiertelna bójka na Malcie prowadzi do zorganizowanego gangu przestępczego z Bukaresztu

Gwałtowna bójka na ulicach Malty jesienią ubiegłego roku ujawniła nielegalną organizację czerpiącą zyski z narkotyków i prostytucji, powiązaną z gangiem z Bukaresztu. 

To, co początkowo wyglądało na bójkę w barze na Malcie, szybko doprowadziło do wszczęcia śledztwa w sprawie morderstwa, w którym zginął obywatel Wielkiej Brytanii mieszkający w Rumunii. Konfrontacja ujawniła powiązania z grupą uwikłaną w nielegalne operacje, w tym prostytucję i handel narkotykami.

Raport śledczy Rise Project ujawnił skomplikowaną sieć zorganizowanej przestępczości zakorzenionej w jednej z dzielnic Bukaresztu. Grupa, której członkowie zajmowali się  handlem narkotykami i różnymi innymi nielegalnymi działaniami, zgromadziła znaczne bogactwo, takie jak luksusowe samochody i nieruchomości, bez żadnych wiarygodnych źródeł dochodu. O śledztwie można przeczytać tutaj.

Narkotykowi baronowie wynajmują hakerów do przerzucania kokainy przez kontrole portowe

Davy de Valk wiódł stosunkowo nieciekawe życie w Rotterdamie. Miał dziewczynę i dwójkę dzieci, chodził na mecze piłki nożnej, gdzie czasami wdawał się w bójki. W szkole niepozorny de Valk nauczył się podstaw programowania i zdobył podstawową wiedzę na temat włamywania się do systemów informatycznych. 

Jego umiejętności hakerskie zostały wykorzystane w dochodowy, ale nielegalny sposób. Kartele narkotykowe zaczęły zatrudniać go, aby namierzyć kontenery z narkotykami, które zostały ukryte po drugiej stronie oceanu – a de Valk zaczął zarabiać miliony. Całą historię, która była również częścią projektu NarcoFiles, można przeczytać tutaj.

Bułgarscy konsultanci ułatwiają rumuńskie oszustwa podatkowe na skalę przemysłową

Kilku konsultantów finansowych w bułgarskim mieście Ruse, graniczącym z Rumunią, pomagało rumuńskim biznesmenom w popełnianiu oszustw związanych z podatkiem VAT, a w niektórych przypadkach defraudowało fundusze z Unii Europejskiej.

Partner OCCRP, Context, ujawnił oszustwo w dochodzeniu przeprowadzonym wspólnie z dziennikarzami bułgarskiego BIRD. Dziennikarze ustalili, że sprawcy stosowali tak zwaną metodę „znikającego przedsiębiorcy wewnątrzwspólnotowego”, która wykorzystuje zasady zerowego podatku w handlu między członkami UE poprzez tworzenie fikcyjnego eksportu. 

Na czym to polega? Zazwyczaj tworzony jest ciąg jednej lub więcej firm-przykrywek i rozpoczyna się handel towarem między krajami UE, który jest wolny od podatku VAT, ponieważ podatek VAT w UE ma zastosowanie tylko do handlu krajowego. W prostych przypadkach oszuści importują towary, które sprzedają w kraju, a następnie obciążają lokalnego nabywcę bez przekazywania wartości VAT organom podatkowym. Przeczytaj całe śledztwo tutaj.

Tekst jest tłumaczeniem raportu, który ukazał się w wersji angielskiej na vsquare.com.

Avatar photo

VSQUARE

Anglojęzyczne medium Fundacji Reporterów, w którym teksty śledcze publikują dziennikarze z Europy Centralnej.

CZYTAJ WIĘCEJ