Dezinformacja w sieci prowadzi do realnej przemocy. Jednym z najpilniejszych wyzwań dla społeczeństwa obywatelskiego jest dzisiaj rzucanie światła na manipulacje, zwiększenie społecznej świadomości i odporności na operacje dezinformacyjne. 

indEX, projekt Fundacji Reporterów, będzie dokumentował narracje i działania radykalnych i ekstremistycznych grup, organizacji i postaci stosujących manipulację wymierzoną w prawa człowieka.

Ekstremizm, jak ujmuje go Institute for Strategic Dialogue (ISD), to popieranie przekonań zakładających wyższość i dominację jednej grupy nad pozostałymi. Ekstremiści promują światopogląd oparty na odczłowieczaniu „innego”, w sprzeczności z zasadami pluralizmu i uniwersalności praw człowieka. 

Grupy radykalne i ekstremistyczne mogą realizować te cele:

• bezpośrednio, stosując różne formy przemocy wobec grup lub jednostek będących na ich celowniku i otwarcie do niej nawołując 
• pośrednio, działając za pomocą pokojowych, bardziej subtelnych metod, by osiągnąć zmiany systemowe, polityczne lub społeczne, których konsekwencją jest taka przemoc.

Interesują nas różni aktorzy – ludzie, organizacje i sieci – którzy kreują i dystrybuują narracje rozpoczynające się od dezinformacji, a prowadzące do nienawiści i aktów przemocy. Do identyfikowania i opisywania takich przypadków wykorzystujemy warsztat dziennikarstwa śledczego.  

indEX to projekt otwarty, który będzie rozwijany.

indEX nie jest:

• kompletną, zamkniętą bazą danych 
• projektem naukowo–badawczym
• projektem aktywistycznym

indEX będzie śledzić m.in. narracje i działania w polskiej sieci ruchów takich jak:

• skrajnej prawicy i skrajnej lewicy (np. nacjonalistyczne, neofaszystowskie i neostalinowskie)
• prokremlowskie – antyukraińskie, promujące rosyjski imperializm lub wspierające rosyjskie cele propagandowe (np. eurazjatyzm, panslawizm, anty-NATO)
• rasistowskie i ksenofobiczne (np. antyimigranckie, antyuchodźcze, antysemickie, antymuzułmańskie)
• fundamentalistów religijnych
• anty-LGBT+
• propagujące teorie spiskowe (np. ruch antyszczepionkowy, QAnon, negacjonizm klimatyczny)
• grupy paramilitarne i samozwańcze straże obywatelskie

W związku z szybką ewolucją „uzbrojonej” dezinformacji ten katalog zostawiamy otwarty. Jeśli znasz przypadek kampanii/akcji dezinformacyjnej w sieci, która doprowadziła do realnych aktów przemocy, napisz:

index@fundacjareporterow.org