W rozmowie telefonicznej z FRONTSTORY.PL Szczęśniak potwierdza, że to on prowadzi na X/Twitterze profil Viktor Orbána PL. Twierdzi, że robi to w wolnym czasie, jako fan Orbána, bez wynagrodzenia czy finansowania od węgierskiego rządu. Nasza analiza profilu Viktor Orbán PL (w opisie odsyła do oficjalnego konta Viktora Orbána) wskazuje, że duża część jego treści to polskie tłumaczenia i udostępnione posty premiera Węgier. Częstotliwość (średnio około 1,5 dziennie) i format (1,156 z 2,379 postów zawiera zdjęcia lub filmy) treści z profilu Viktor Orbán PL wskazują na spore zaangażowanie 65-latka. 

Biuro Premiera Węgier twierdzi, że oficjalne konta Orbána w mediach społecznościowych są zarządzane przez cztery osoby z Departamentu Komunikacji Internetowej, a polskie konto X/Twitter jest kontem „nieoficjalnym”. Nie ma publicznie dostępnych informacji na temat ewentualnych, bezpośrednich umów wiążących gabinet Orbána ze Szczęśniakiem. 

Wielki fan Rosji i…

Kiedy Andrzej Szczęśniak odbiera telefon, brzmi jak zawodowy ekspert, do którego dziennikarze często dzwonią z prośbą o komentarz. Dostaje pytanie i od razu przechodzi do rzeczy. Kto jego zdaniem najbardziej skorzystał na sankcjach UE wobec Rosji? – Stany Zjednoczone – mówi bez wahania. – Jeśli spojrzeć na PKB Stanów Zjednoczonych, jest wspaniale, jest wzrost. Natomiast Unia Europejska – spowolnienie, recesja gospodarcza u bram i Niemcy są w silnym spowolnieniu.

Kto miał rację w swoim podejściu do sankcji wobec Rosji, Węgry czy UE? – Moim zdaniem Węgrzy mieli rację, ale Węgrzy są malutcy. Dwa procent populacji Europy, jeden procent europejskiego PKB, nie mają żadnego wpływu na politykę Unii – mówi Szczęśniak.

Szczęśniak jest gorącym zwolennikiem współpracy gospodarczej Rosji z Europą oraz korzystania z rosyjskiego gazu. Za rządów AWS (1999-2002) brał udział w prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej, a za pierwszego rządu PiS (2006-2007) był prezesem Lotos Partner, spółki z Grupy Lotos. Przez lata wypracował sobie pozycję eksperta wypowiadającego się w mediach na temat rynku paliw i cen energii. W ostatnich latach znany jest głównie z głoszenia tez zbieżnych z kremlowską propagandą. 

W 2018 r. w niszowym czasopiśmie „Opcja na Prawo” Szczęśniak o Ukrainie pisał „marionetkowe państwo” i nazywał je amerykańską kolonią: „Upadająca Ukraina jest ze wszystkich stron szarpana przez złodziei, majątek jest rozdrapywany na prawo i lewo. Trudno się dziwić politykom ukraińskim, rozumieją, że oni tu nie rządzą (…)”.

W 2018 r. w komentarzu dla kremlowskiego Sputnika opowiadał się za zacieśnianiem współpracy w dostawach energii z Rosją. Popierał budowę Nord Stream 2: „Im więcej połączeń zostanie ustanowionych między UE a Gazpromem – pamiętajmy o gazociągach jamalskim i ‘Przyjaźni’ – tym pewniej Europa będzie się czuła pod względem bezpieczeństwa energetycznego” – twierdził. 

W 2021 r. Szczęśniak rozmawiał z prawicowym publicystą Rafałem Ziemkiewiczem. Krytykował media za to, jak opowiadają o przyczynach wysokich cen energii: „Jak cena idzie w górę, […] media odgrywają rolę bębna […]. Polska: zły Gazprom, blokuje dostawy […]. Anglosasi również uderzają w Rosję, ale drobniutko, bo wiedzą, że to jest pic”.

We wrześniu 2021 r., na łamach portalu Energetyka24, Jakub Wiech, ekspert ds. energetyki, przeanalizował tezy wygłaszane przez Szczęśniaka w rozmowie z Ziemkiewiczem i wypunktował jego manipulacje. Wiech: „Pod koniec wywiadu Andrzej Szczęśniak opowiedział się za budową elektrowni jądrowej w Polsce z pomocą Rosjan. To byłby zamach na polską rację stanu. Elektrownie jądrowe to są przyczółki energetyczne o istotnym znaczeniu geopolitycznym, Moskwa stawia je w państwach, które chce zbliżyć do własnej orbity wpływów (Białoruś, Węgry). Budowa takiej jednostki z Rosjanami zniweczyłaby plany uniezależnienia Polski od rosyjskich wpływów”.

Szczęśniak występuje też w prorosyjskim, internetowym kanale eMisja.tv. Marcin Rey, który wiele lat temu tropił rosyjską V kolumnę w Polsce, na Facebooku pisał w marcu 2022 r.: „Andrzej Szczęśniak powiela wszystkie rosyjskie kłamstwa: opowiada, że Rosja zaatakowała Ukrainę, bo Kijów konstruował broń jądrową, wróży benzynę po 10 złotych i twierdzi, że wysokie ceny są wynikiem spekulacji zachodu i skutkiem sankcji wobec Rosji”.

Teksty Szczęśniaka można przeczytać na portalu „Myśl Polska”, niszowej stronie, której treści republikuje NewsFront – sieć dezinformacyjna z siedzibą na Krymie, powiązana z rosyjskim wywiadem.

Jak o Rosji pisze dla „Myśli Polskiej” Szczęśniak? W tekście z lutego 2023 r. przekonuje, że gospodarka Rosji ma się znakomicie, a sankcje Zachodu to rozbój w biały dzień: „Taka salwa powinna zmieść z powierzchni ziemi każdą gospodarkę. Jednak nie, Rosja wytrzymała uderzenie. Jak to mówią nasi sąsiedzi, ‘nie ten wygrywa, kto zada mocniejszy cios, ale ten, kto wytrzyma ich więcej’”. 

… i prywatny fan Orbána

Jeśli jakikolwiek rząd w Europie podziela poglądy Szczęśniaka na Rosję i wojnę w Ukrainie, to są to Węgry.
– Czy Węgrzy skorzystali na swoim stanowisku wobec sankcji dla Rosji? – pytamy Szczęśniaka.
– Oczywiście. Kontynuują strategię, która może zrównoważyć interesy Zachodu i Wschodu, Chin, Azji, także Rosji. Węgry reprezentują poglądy dużej części opinii publicznej w Europie, podczas gdy ta opinia nie jest reprezentowana politycznie przez rządy europejskie. Węgrzy mają doskonałe relacje z prawicowymi grupami w Europie i to jest ich sukces polityczny. Nie wspominając o prostych sukcesach, takich jak [zabezpieczenie rosyjskich] dostaw gazu lub ropy dla siebie – odpowiada. 

Kiedy pytamy o konto Viktor Orbán PL na X/Twitter, Szczęśniak się śmieje: – To ja. To taka zabawka po godzinach, wrzucam cytaty, relacjonuję co się wydarzyło, trochę kronikarsko – wyjaśnia. – Jestem fanem Viktora Orbána. Nie mam żadnych związków z Węgrami, prywatnie odwiedziłem Węgry i miałem okazję uścisnąć rękę Orbána. Podoba mi się jego polityka i dlatego założyłem konto. 

Szczęśniak denerwuje się pytaniami, czy ktoś mu płaci za aktywność na X. Nie, nie płaci, konto prowadzi z pasji. 

Szczęśniak w przeszłości utrzymywał kontakty z  Maciejem Szymanowskim, ważną postacią w stosunkach polsko-węgierskich, dziś dyrektorem warszawskiego Instytutu Felczaka. W latach 90. wspólnie opublikowali artykuł na temat polskiej prawicy w czeskim tygodniku „Respekt”. W 2018 r. mieli wziąć udział w debacie o współpracy Grupy Wyszehradzkiej oraz roli Polski i Węgier. 

Pierwszy wpis na koncie Viktor Orbán PL – cytat z premiera Węgier, który mówi, że jego rząd „użyje siły” przeciwko uchodźcom na granicy z Serbią – Szczęśniak wrzucił 17 października 2019 r., zaledwie kilka dni po wyborach w Polsce. Kolejny pojawia się następnego dnia – ale nie ma nic wspólnego z Viktorem Orbánem. Jest to krótka relacja ze spotkania węgierskiego ministra spraw zagranicznych Pétera Szijjártó z szefem Gazpromu. 

Przez lata profil Viktor Orbán PL działał również jako konto „Péter Szijjártó PL” – często udostępniając treści dotyczące podróży i spotkań szefa węgierskiego MSZ. Najbardziej typowe posty na profilu to albo bezpośrednie cytaty z Orbána, albo podawanie dalej treści węgierskiego rządu lub kont powiązanych z rządem. Są też pochwały dla węgierskiego rządu wygłaszane przez zagranicznych ekspertów lub polityków.

Profil Viktor Orbán PL jest jak lusterko orbanowskiej propagandy. Obserwują go nie tylko oficjalne konta węgierskiego rządu, ale także konta węgierskiej „agencji informacyjnej” V4NA i Fundacji Századvég – obie powiązane są z Árpádem Habonym, kreatorem kampanii wyborczych Viktora Orbána, który ostatnio zaangażował się również w słowackie i polskie kampanie (informowaliśmy o tym w newsletterze naszego anglojęzycznego serwisu VSquare, Goulash).