Anna Gielewska
Ilustracja: Aleksandra Ołdak
12 lutego 2025
W weekend padła strona USAID, amerykańskiej, rządowej agencji, która rocznie przeznaczała nawet 40 mld dolarów na pomoc rozwojową i humanitarną na świecie. Do jej siedziby weszli urzędnicy DOGE, departamentu wydajności państwa, którym kieruje Elon Musk. Pracownicy zostali zwolnieni, a wypłaty z USAID zawieszono na kołku. Musk zapowiada likwidację agencji.
W chwili, gdy Rosja inwestuje 1,5 mld dol rocznie w operacje wpływu i propagandę, administracja Donalda Trumpa z Elonem Muskiem na czele, demoluje niezależne media i organizacje pozarządowe.
Efekty operacji Kremla widzieliśmy przy wyborach w Rumunii, Gruzji, Mołdawii, w kampaniach niemieckiej AfD. Tymczasem wiele dziennikarskich projektów śledczych, które ujawniają i prześwietlają gry Putina w Europie Środkowej i Wschodniej, z powodu dziwnych akcji nowego rządu w Stanach walczy właśnie o przetrwanie.
O lawinie, która od kilkunastu dni zgarnia niezależne organizacje takie, jak Fundacja Reporterów (wydawca FRONTSTORY i VSQUARE), piszemy z Wojtkiem Cieślą w ostatnim Magazynie GW.
Anna Gielewska
Wicenaczelna FRONTSTORY
Jasiek jeszcze nie miał 18 lat, kiedy uzależnił się od oksykodonu, leku podobnego do heroiny. Nawet gdy po przedawkowaniu trafił na OIOM, udało mu się zdobyć dawkę i przyćpać w szpitalnej łazience. Nie byłoby to takie proste, gdyby nie Telegram. Rosyjski komunikator, który długo gwarantował anonimowość przestępcom wszelkiej maści. Dzięki niemu na dostawę dowolnego narkotyku czeka się tyle co na dostawę pizzy.
Zbadaliśmy skalę zjawiska: jest gigantyczna.
W ramach wspólnego śledztwa, z udziałem reporterów Newsweeka, Radia Zet, Gazety Wyborczej i OKO.press, koordynowanego przez FRONTSTORY, przeanalizowaliśmy 500 tys. wiadomości, które pochodziły z grup oferujących narkotyki. Zidentyfikowaliśmy 9 tys. unikalnych ofert i 1075 unikalnych dilerów.
Matka Jaśka zaniosła na policję jego telefon, pokazała rozmowy z dilerami, kanały na których handlują. Usłyszała: niewiele da się zrobić. Czy na pewno? Policja w niewielkiej Łotwie w ciągu ostatnich dwóch lat zatrzymała aż 125 telegramowych dilerów. Dlaczego w Polsce pozostają bezkarni? Czy państwo wie, jak radzić sobie z narastającym problemem? Sprawdź na FRONTSTORY.
Najbliższy Podcast Śledczy FRONTSTORY już w czwartek (13/02) – a zanim się ukaże zachęcam do przesłuchania odcinka „Lepszy Klimat”, w którym Paulina Górska pytała mnie o rosyjskich szpiegów i operacje wpływu w Polsce. Jest o montażach i demontażach, mechanizmach wojny hybrydowej, raporcie komisji Jarosława Stróżyka, a nawet filozofii Sun-Tzu. No i oczywiście o naszych śledztwach!
Wierzymy, że dziennikarstwo śledcze to dobro publiczne.
Zostań naszym patronem, wesprzyj nas na Patronite.
W Europie Środkowej niekwestionowanym liderem entuzjastów Trumpa pozostaje Viktor Orban, który już zapowiedział, że zamknie wszystkie NGO-sy i media wspierane dotąd przez USAID. Na celowniku orbanowskiej propagandy momentalnie znalazły się nasze partnerskie centra – Direkt36 i Atlatszo.
A koledzy z Direkt36 właśnie udowodnili, dlaczego ich praca tak bardzo drażni Orbana – ich dokument śledczy „Dynastia”, odsłaniający związki biznesowe na szczytach węgierskiej władzy, obejrzało na YouTubie już prawie dwa miliony użytkowników. Trudno o lepszy prezent na 15. urodziny tej małej, walecznej organizacji dziennikarskiej. Gratulacje, najlepszego i do przodu!
Do obejrzenia z angielskimi napisami.
Dzisiejszy trumpowy sztorm nie zaczął się wczoraj. Odświeżam książkę Philipa Rotha „The Plot against America”, z czasów na długo przed współczesnymi. To alternatywna wersja historii, w której Ameryka staje się faszystowskim krajem w 1940 r., gdy wybory wygrywa nie Roosevelt, a kandydat-pilot Charles Lindbergh. Na podstawie książki powstał miniserial z Wynoną Ryder, o tym samym tytule – również serdecznie polecam.
W styczniu Rafał Trzaskowski ogłosił przełom w walce o odzyskanie słynnego “Szpiegowa” – skarb państwa przekazał stolicy dawne radzieckie osiedle przy Sobieskiego, które przez lata było przedmiotem sporów z Rosją. Teraz apartamentowiec ma przejść remont, na osiedlu ma powstać więcej mieszkań. Tymczasem tuż obok, w innym bloku, nadal mieszkają rosyjscy dyplomaci i pracownicy ambasady z rodzinami. Blok, a ściślej jego dach – był bohaterem jednego ze śledztw FRONTSTORY:
- O które nasze śledztwo chodzi (wyślij tytuł i link)?
- Lokatorzy jakiej komercyjnej inwestycji będą patrzeć w okna rosyjskim dyplomatom (wyślij nazwę)?
- Ilu jest obecnie akredytowanych dyplomatów ambasady rosyjskiej w Polsce (wyślij link)?
DZIĘKUJEMY ZA SUBSKRYBOWANIE NASZEGO NEWSLETTERA, DO ZOBACZENIA ZA TYDZIEŃ! – ZESPÓŁ FRONTSTORY
Jeszcze nie subskrybujesz naszego newslettera? Zapisz się, żeby wpadał co tydzień prosto do Twojej skrzynki!
Zapisując się do Newslettera Frontstory wyrażasz zgodę na wysyłanie na wskazany adres regularnego newslettera i zaproszeń do wsparcia.
Jeśli zmienisz zdanie, wystarczy wybrać w stopce opcję „unsubscribe”. Możesz zapoznać się z polityką prywatności.
Używamy zewnętrznej usługi Mailchimp. Zapisując się na newsletter Frontstrory zgadzasz się, że Twoje dane zostaną przesłane do Mailchimp w celu przesyłania Ci naszych wiadomości. Więcej o polityce prywatności Mailchimp.
