Mariusz Sepioło
Ilustracja: Aleksandra Ołdak
19 czerwca 2024
Zaczynałem już przysypiać, kiedy Sascha, szwedzki reporter radiowy, nagle podniósł mi ciśnienie. Wystarczy kilka kliknięć – mówił – żeby sprawdzić, czy strona internetowa, z której korzystamy, wysyła informacje o nas do serwisu społecznościowego. Na przykład do Facebooka.
Sascha – dziennikarz specjalizujący się w temacie technologii – w swoim śledztwie udowodnił, że wrażliwe, personalne dane o swoich klientach udostępniają Facebookowi apteki wysyłkowe i banki. Kiedy klient składa wniosek o kredyt albo kupuje leki na potencję, natychmiast dowiaduje się o tym portal Marka Zuckerberga. Co może z tym zrobić? To proste: wszystko. Na przykład dostosować reklamę wyborczą do indywidualnych preferencji swoich użytkowników.
Dowiedziałem się o tym podczas jednej z sesji na DataHarvest – międzynarodowej konferencji dziennikarzy śledczych w belgijskim Mechelen. Jak się okazało, zdobycie takich informacji nie jest takie trudne.
Jak to zrobić? O tym w sekcji Wy-Śledź. Zapraszam!
Mariusz Sepioło
dziennikarz Fronstory.pl
Ogromne pożary lasów i łąk z wielkich wydarzeń stały się smutną codziennością. Co roku czytamy w mediach coraz więcej doniesień: Kanada, Australia, Grecja, Portugalia.
To na pewno nie koniec. Wzrost temperatur oznacza, że zagrożenie rośnie we wszystkich rejonach świata – także w Polsce. Pytanie, czy jesteśmy na to gotowi. Nasz zespół, koledzy i koleżanki z zagranicy, odpowiadają w materiale, który warto przypomnieć.
Wierzymy, że dziennikarstwo śledcze to dobro publiczne.
Zostań naszym patronem, wesprzyj nas na Patronite.
Tym razem Konrad Szczygieł rozmawia z Szymonem Opryszkiem, reporterem współpracującym z OKO.press i autorem książek, który trzy lata lat temu wcielił się w rolę uchodźcy i przebył przemytniczy szlak od Turcji po granicę Polski z Białorusią.
Przez Europę przetoczyły się masowe protesty rolników. Międzynarodowe śledztwo pod przewodnictwem Lighthouse Reports pokazuje, że europejskich rolników reprezentują działacze związkowi, którzy z prawdziwym rolnictwem nie mają wiele wspólnego. Są znacznie bogatsi, zasiadają w zarządach wielu firm i mają bliskie powiązania z wielkim przemysłem hodowlanym.
Ten serial oglądałem kilka razy i za każdym razem odkrywałem w nim coś nowego. Czteroczęściowy dokument Ezry Edelmana „O.J.: Made in America” to wiwisekcja przyczyn, przebiegu i konsekwencji podwójnego morderstwa, którego według prokuratury miał się dopuścić gwiazdor futbolu i kina O.J. Simpson (1947-2024). To także opowieść o „procesie stulecia” i amerykańskim systemie sądowniczym działającym pod presją rasowego konfliktu.
Jak sprawdzić, czy strona internetowa (dowolna!), którą przeglądamy, dzieli się informacjami z serwisami społecznościowymi? Wystarczy pięć kliknięć. Jesteście w stanie wymienić wszystkie?
Mała podpowiedź: chodzi o znalezienie pewnych informacji w kodzie, którym napisana została strona internetowa. Trzeba zacząć od kliknięcia na stronie prawym przyciskiem myszy i wybrania opcji „zbadaj”.
Spróbuj ustalić sam/a, skąd dokładnie nadaje Obajtek na tym zdjęciu?
Odpowiedzi prześlij na newsletter@frontstory.pl.
Miłego szperania!
ODPOWIEDŹ NA ZAGADKĘ Z POPRZEDNIEGO TYGODNIA:
Tym razem zagadka mogła okazać się bardzo łatwa… albo niemożliwa bez użycia tradycyjnych metod dziennikarskich. Daniel Obajtek nadawał z budapesztańskiego Parku Miejskiego (Városliget). Żeby się tego dowiedzieć, można było spróbować narzędzi OSINT.
W jaki sposób? Widzimy na zdjęciu zamieszczonym przez Obajtka w mediach społecznościowych, że nadaje z miejsca pełnego zieleni, wyglądającego jak park. Mamy też informację, że korzysta z luksusowego penthouse przy reprezentacyjnej alei Andrassy w Budapeszcie. Szukamy więc parku położonego najlbliżej tej ulicy – aleja kończy się w dużym budapesztańskim parku miejskim Városliget. Na fotografii, w tle za drzewami widzimy charakterystyczne graffiti. Wybieramy się więc na OSINT-ową wycieczkę po parku z pomocą google maps, która jednak okazuje się daremna. Ostatnie zdjęcia z google street view pochodzą z 2013 r. – nie widać na nich graffiti.
Sprawdzamy obraz parku na mapach satelitarnych: Google Earth, Google Earth Pro, Mapillary i Sentinel. Na zdjęciach satelitarnych widać ogrodzony teren zdemontowanego stadionu. W Mapillary przechodzimy na widok 3D i wędrujemy kolejnymi alejkami – dostępne zdjęcia pochodzą jednak z różnych okresów. Na jednym trafiamy na podobny płot, ale nie widać na nim graffiti.
Gdy nie uda się metodami OSINT znaleźć zdjęć rozstrzygających, czy to to samo miejsce, pozostają tradycyjne metody dziennikarskie, czyli fizyczna wizyta w parku Városliget. Jeśli znamy kogoś w Budapeszcie, możemy poprosić o spacer w poszukiwaniu ogrodzenia z graffiti, wykonanie zdjęć pobliskich drzew, a następnie porównanie ich z fotografią Obajtka. Tak właśnie zrobiliśmy pracując nad materiałem, o czym więcej w wątku naszego węgierskiego dziennikarza Szabolcsa Panyi na platformie X (treść po angielsku) tutaj.
DZIĘKUJEMY ZA SUBSKRBOWANIE NASZEGO NEWSLETTERA, DO ZOBACZENIA ZA TYDZIEŃ! – ZESPÓŁ FRONTSTORY
Jeszcze nie subskrybujesz naszego newslettera? Zapisz się, żeby wpadał co tydzień prosto do Twojej skrzynki!
Zapisując się do Newslettera Frontstory wyrażasz zgodę na wysyłanie na wskazany adres regularnego newslettera i zaproszeń do wsparcia.
Jeśli zmienisz zdanie, wystarczy wybrać w stopce opcję „unsubscribe”. Możesz zapoznać się z polityką prywatności.
Używamy zewnętrznej usługi Mailchimp. Zapisując się na newsletter Frontstrory zgadzasz się, że Twoje dane zostaną przesłane do Mailchimp w celu przesyłania Ci naszych wiadomości. Więcej o polityce prywatności Mailchimp.
