Wojciech Cieśla
Ilustracja: Aleksandra Ołdak
2 kwietnia 2025
Jadę przez piękną Suwalszczyznę. Jak północno-wschodnia Polska długa i szeroka, na banerach widać głównie dwóch kandydatów – Sławomira Mentzena i Grzegorza Brauna. Dziś, na tydzień przed jego konwencją wyborczą, przyjrzyjmy się temu drugiemu.
Gdyby kluczem do władzy w Polsce były zasięgi w mediach społecznościowych, Braun – antysemicki, antyukraiński i antydemokratyczny polityk – mógłby mówić o sukcesie.
Jego konto na Tiktoku ma zaledwie 158 tys. obserwujących, ale na wszystkich social mediach w marcu przekaz kandydata- antyszczepionkowca dotarł aż do 49 mln. odbiorców. Na samym Tiktoku – do 6,2 mln (dane: Brand24).
O sukcesie w wyborach Braun wciąż może jedynie pomarzyć – popiera go (w zależności od sondażu) od 0,5 do 2 proc. badanych, nie ufa mu zaś najwięcej z nich. Ale Braun to ekstremista – i happener, który wie, jak w kampanii pogrywać nienawiścią. W marcu dwa razy liczba wzmianek na jego temat wystrzeliła w górę. Dlaczego?
18 marca kandydat odwiedza Opole – i na rynku miasta niszczy wystawę poświęconą społeczności LGBT+. Filmik z tej akcji ma 670 tys. wyświetleń, rozsiewać się pomaga mu konto Marcina Roli, prawicowego patostremera. Na TikToku wzmianki o tej akcji generują 1,9 mln wyświetleń.
20 marca kolejny skok – kolejny filmik, kilkanaście wzmianek i 500 tys. wyświetleń. Powód: kompletnie nieistotna informacja, że Braun i Janusz Korwin-Mikke tworzą formację polityczną o nazwie Kobra (ta, jeśli stanie się partią, będzie już siódmą założoną przez Korwina- Mikkego).
W sumie między 18 a 20 marca Braunowi skacze liczba obserwujących – wcześniej przybywało ich dziennie około setki, teraz w trzy dni ponad 5 tysięcy.
Czy wiecie, że aby mieć zasięgi na TikToku, nie trzeba promować filmików na TikToku? Wystarczy przekierować ruch z innych miejsc – na przykład z rosyjskiego Telegrama.
I tu robi się ciekawie: na Telegramie znaleźliśmy bowiem siatkę pięciu powiązanych ze sobą grup, które łącznie obserwuje ponad 22 tys. osób. Grupy regularnie powielają skrajnie prawicowe treści, promują agendę Brauna i dystrybuują filmiki z hasztagiem #Braun2025.
Moderują je tzw. boty-menedżery – to techniczne rozwiązanie do automatyzacji treści i koordynacji grup. Administratorem wszystkich pięciu grup jest jedno konto. Nie wiemy, kto za nim stoi, Wiemy, że należy do kilku dużych, publicznych i skrajnych grup, m.in. „Polacy w Moskwie”, „Ruski statek” czy „Strażnicy wolności”. Tę ostatnią już opisywaliśmy – jest jednym z największych źródeł prorosyjskiej dezinformacji na Telegramie.
Innym administratorem grup z rosyjskiej platformy jest konto, które subskrybuje m.in. kanały Niezależnego Dziennika Politycznego i Lege Artis (to znane kanały kremlowskiej propagandy ) oraz jest aktywne na czacie „Międzynarodowy czat przyjaciół Rosji” (prowadzonego cyrylicą).
Wojciech Cieśla
Naczelny FRONTSTORY
Wierzymy, że dziennikarstwo śledcze to dobro publiczne.
Zostań naszym patronem, wesprzyj nas na Patronite.
W październiku 2022 r. przed gejowskim klubem nocnym Tepláreň w centrum Bratysławy uzbrojony napastnik zabija dwóch bywalców klubu i rani kelnerkę. Ucieka z miejsca zbrodni – i wkrótce popełnia samobójstwo.
To było zbrodnia motywowana nienawiścią, ale nie jedyna, jaką planował. Jego kolejnymi ofiarami mieli się stać słowaccy politycy kojarzeni z lewicą.
Słowacka policja przyjęła, że akcja była incydentem, a zabójca „samotnym wilkiem”. Amerykańska telewizja PBS, reporterzy ProPublica i nasi partnerzy ze słowackiego ICJK ustalili, że należał do internetowej, tajnej sieci zwanej Terrorgramem – od nazwy rosyjskiej aplikacji Telegram, przez którą kontaktują się konspiratorzy. To siatka szerząca ekstremizm i przemoc białych supremacjonistów – skanalizowany terror, który nie zna granic i kordonów.
W „The Rise and Fall of Terrorgram” reporterzy A.C. Thompson i James Bandler pokazują coś, co daje do myślenia: radykalizacja sprawcy nastąpiła całkowicie online, wyłącznie poprzez konsumpcję i promocję pełnych nienawiści, spiskowych teorii.
Kandydatowi Braunowi z pewnością służy TikTok, być może służą też wywiady, w których nie musi się bać trudnych pytań. Jak się nazywa sala, w której w marcu tego roku przeprowadzono z nim ten wywiad?
Odpowiedź możesz wysłać na newsletter@frontstory.pl.
DZIĘKUJEMY ZA SUBSKRYBOWANIE NASZEGO NEWSLETTERA, DO ZOBACZENIA ZA TYDZIEŃ! – ZESPÓŁ FRONTSTORY
Jeszcze nie subskrybujesz naszego newslettera? Zapisz się, żeby wpadał co tydzień prosto do Twojej skrzynki!
Zapisując się do Newslettera Frontstory wyrażasz zgodę na wysyłanie na wskazany adres regularnego newslettera i zaproszeń do wsparcia.
Jeśli zmienisz zdanie, wystarczy wybrać w stopce opcję „unsubscribe”. Możesz zapoznać się z polityką prywatności.
Używamy zewnętrznej usługi Mailchimp. Zapisując się na newsletter Frontstrory zgadzasz się, że Twoje dane zostaną przesłane do Mailchimp w celu przesyłania Ci naszych wiadomości. Więcej o polityce prywatności Mailchimp.
